‘'Μια στις οκτώ γυναίκες που φτάνει την ηλικία των 85 ετών πάσχει από καρκίνο του μαστού''. Ο καρκίνος του μαστού είναι η κύρια αιτία θανάτου στις γυναίκες ηλικίας 40-55 ετών. Αποτελεί δε, το πιο συχνό τύπο καρκίνο που συναντάται στις γυναίκες και τη δεύτερη κατά σειρά αιτία θανάτου από καρκίνο μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Οι γυναίκες πρέπει να ευαισθητοποιηθούν σχετικά με την έγκυρη διάγνωση καθώς τους παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου. Γυναίκες κάθε ηλικίας που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου πρέπει να ενημερώνονται από το γιατρό τους για τις προληπτικές εξετάσεις και τη συχνότητα που αυτές πρέπει να γίνονται. Έχει αποδειχτεί ότι η έγκυρη διάγνωση μειώνει τα ποσοστά θνησιμότητας από καρκίνο του μαστού.
‘'Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκίνου του μαστού;''
Οι πρώιμες μορφές καρκίνου του μαστού δεν προκαλούν πόνο. Στην πραγματικότητα ενδέχεται, αρχικά να μην παρουσιαστεί κανένα σύμπτωμα. Καθώς όμως ο καρκινικός όγκος μεγαλώνει προκαλεί αλλαγές πρέπει να παρακολουθεί:
• Διόγκωση ή πάχυνση μέσα ή γύρω από το μαστό ή στις περιοχή της μασχάλης
• Αλλαγή στο μέγεθος ή στο σχήμα του μαστού
• Αλλαγή του σχήματος της θηλής
• Πτυχώσεις του δέρματος του μαστού
• Οποιαδήποτε αλλαγή στην εμφάνιση του μαστού
Διάγνωση
Εβδομήντα επί της εκατό των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού έχει διαπιστωθεί αρχικά από τις ίδιες τις γυναίκες με ψηλάφηση. Γίνεται μία διεθνής προσπάθεια ενημέρωσης, ώστε οι γυναίκες να ευαισθητοποιηθούν πάνω στο σημαντικό αυτό θέμα και να ενημερωθούν για την αναγκαιότητα να αυτό-εξετάζονται μηνιαία αλλά και να επισκέπτονται τακτικά τον γιατρό τους. Ο γιατρός αφού πάρει ένα λεπτομερές οικογενειακό ιστορικό και κάνει μια προσεκτική φυσική εξέταση, μπορεί να προχωρήσει σε ένα ή περισσότερες από τις παραπάνω εξετάσεις.
- Προσεκτική κλινική εξέταση του μαστού-Ψηλάφηση
- Μαστογραφία
- Υπερηχογράφημα
Βασισμένος σε αυτές τις εξετάσεις ο γιατρός αποφασίζει αν είναι απαραίτητες περαιτέρω εξετάσεις ή κάποια αγωγή.
Ψηλάφηση του μαστού
Μερικές γυναίκες πραγματοποιούν αυτο-ψηλάφηση του μαστού τους σε τακτά χρονικά διαστήματα (μια φορά το μήνα). Αυτό σε συνδυασμό με την ψηλάφηση από γιατρό είναι πολύ σημαντικά, όμως η φυσική εξέταση ανιχνεύει καρκίνους όταν είναι πολύ μεγαλύτεροι σε μέγεθος από όταν ανιχνεύονται με τη μαστογραφία.
Μαστογραφία
Οι γυναίκες μπορούν να συμμετάσχουν ενεργά στην έγκυρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού πραγματοποιώντας τακτικές και προγραμματισμένες μαστογραφίες και κλινικές εξετάσεις του μαστού (ψηλάφηση) από ειδικούς γιατρούς.
Η μαστογραφία είναι το καλύτερο εργαλείο για την έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του μαστού, πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων. Είναι μια εξέταση με χαμηλής δόσης ακτινοβολία Χ που παράγει μια ένα είδωλο του εσωτερικού ιστού του μαστού πάνω σε ένα φιλμ, με την οποία ο όγκος ανιχνεύεται 2 χρόνια προτού να γίνει εμφανής με τη ψηλάφηση. Με αυτή την τεχνική γίνονται ορατές φυσιολογικές και ανώμαλες δομές του ιστού του μαστού, και συνεπώς φαίνονται κύστες, όγκοι.
Επίσης, το μαστογράφημα μπορεί να δείξει απόθεμα ασβεστίου στο μαστό. Αν και τα περισσότερα αποθέματα ασβεστίου είναι καλοήθη, μερικά μικρά στίγματα ασβεστίου μπορεί να αποτελούν πρόωρο σημάδι καρκίνου. Αν μια περιοχή του μαστού φαίνεται ύποπτη, τότε απαιτούνται περαιτέρω διαγνωστικές μαστογραφίες. Ανάλογα με τα αποτελέσματα, ο γιατρός μπορεί να υποδείξει στη γυναίκα την πραγματοποίηση βιοψίας. Τα μαστογραφήματα είναι ο καλύτερος τρόπος για την ανίχνευση ανωμαλιών του στήθους σε πρώιμο στάδιο, παρόλα αυτά έχουν κάποιους περιορισμούς. Μια μαστογραφία μπορεί να μην υποδείξει κάποιους καρκίνους που υπάρχουν (αρνητικό λάθος) ή να δείξει κάτι που δεν είναι καρκίνος (θετικό λάθος). Ακόμα, η έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου δεν εγγυάται ότι η γυναίκα μπορεί να ξεφύγει τον κίνδυνο. Κάποιοι ταχέως αναπτυσσόμενοι καρκίνοι μπορεί να εξαπλωθούν και σε άλλα μέρη του σώματος πριν να ανιχνευτούν.
Προς το παρόν, η μαστογραφία είναι ο πιο έγκυρος τρόπος ανίχνευσης του καρκίνου του μαστού, σε στάδιο που μπορεί να καταπολεμηθεί, όμως 10-15 % των περιπτώσεων ανιχνεύονται μόνο με ψηλάφηση, ενώ η μαστογραφία δεν τις δείχνει.
Βιοψία
Συχνά, είναι απαραίτητη η δειγματοληψία υγρού ή ιστού από το μαστό προκειμένου ο γιατρός να κάνει διάγνωση. Η βιοψία πραγματοποιείται από ειδικούς χειρούργους και μπορεί να είναι:
• Με σύριγγα: με μια βελόνα απομακρύνεται υγρό ή κύτταρα από τον όγκο. Αν το υγρό είναι καθαρό τότε μπορεί να μην χρειαστεί εξέταση εργαστηριακή.
• Χειρουργική βιοψία: Ο χειρούργος αφαιρεί τον όγκο καθώς και τους γύρω ιστούς από την ύποπτη περιοχή και ένας μικροβιολόγος ελέγχει για καρκινικά κύτταρα.
Σωστή πρόληψη-έγκαιρη διάγνωση
• Κλινικές εξετάσεις μαστού κάθε 3 χρόνια για ηλικίες 20-39, και κάθε χρόνο έκτοτε
• Μηνιαία αυτο-ψηλάφηση από την ηλικία των 20. Παρακολούθηση αλλαγών στο μαστό
• Μαστογραφίες από την ηλικία των 40, και έκτοτε κάθε 1-2 χρόνια
• Δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά, συχνή άσκηση, όχι κάπνισμα, όχι αλκοόλ.
Πηγές
ΑΣΤΕΡΗ ΙΩΑΝΝΑ-ΑΡΕΤΗ
ΣΙΑΝΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ
