Untitled Document

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Πολλοί φορείς υγείας σε διάφορες χώρες του κόσμου προσπαθούν να ενημερώσουν τους πολίτες όσον αφορά τη σχέση του υψηλού επιπέδου χοληστερόλης και της πρόκλησης καρδιοπάθειας. Τα προγράμματα που προσφέρουν αυτοί οι φορείς αφενός αποβλέπουν στην παραπάνω ενημέρωση του κοινού, αφετέρου αποσκοπούν στην ενθάρρυνση και υποστήριξη της επίτευξης της μείωσης της χοληστερόλης. Ενδεικτικά, στις Η.Π.Α. σε ανάλογο πρόγραμμα έχουν εγγραφεί πάνω από 83000 μέλη.

2. ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ

Η χοληστερόλη είναι μια κηρώδης (λιπαρή) ουσία η οποία:

• παράγεται από το συκώτι

• εισέρχεται στον οργανισμό από την κατανάλωση τροφίμων ζωικής προελεύσεως, όπως κόκκινο κρέας, πουλερικά, ψάρι και γαλακτοκομικά προϊόντα.

Υπάρχουν δύο είδη χοληστερόλης στο αίμα:

• LDL (υψηλής πυκνότητας) χοληστερόλη (η κοινώς λεγόμενη κακή χοληστερόλη). Το μεγαλύτερο μέρος αυτής ευθύνεται για το φράξιμο των αρτηριών.

• HDL (χαμηλής πυκνότητας) χοληστερόλη (η κοινώς λεγόμενη καλή χοληστερόλη), η οποία συμβάλλει στη μη συσσώρευση χοληστερόλης στις αρτηρίες.

Η χοληστερόλη είναι απαραίτητη για τον οργανισμό για να ενεργοποιήσει τα νευρικά κύτταρα, να δημιουργήσει την κυτταρική μεμβράνη και τέλος να παράγει βασικές ορμόνες. Όμως το σώμα παράγει αρκετή χοληστερόλη, έτσι ώστε να καλύπτει τις παραπάνω ανάγκες και συνεπώς η επιπρόσθετη χοληστερόλη της διατροφής να καθίσταται περιττή.

3. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ

Ένα πλήθος παραγόντων στους οποίους ο άνθρωπος μπορεί να επέμβει και να επηρεάσει το επίπεδο της χοληστερόλης είναι:

• Διατροφή . Κορεσμένα λίπη και χοληστερόλη των τροφίμων που καταναλώνονται αυξάνουν το επίπεδό της. Αυτά που κυρίως ευθύνονται είναι τα κορεσμένα λίπη, συνεπώς με τη μείωση αυτών μειώνεται το επίπεδο της χοληστερόλης.

• Βάρος . Οι υπέρβαροι έχουν υψηλό επίπεδο κινδύνου κυρίως σε καρδιοπάθειες. Χάνοντας βάρος αφενός μειώνεται το επίπεδο της LDL αφετέρου αυξάνεται το επίπεδο της HDL .

• Φυσική κατάσταση . Το επίπεδο κινδύνου καρδιοπάθειας είναι υψηλότερο σε άτομα τα οποία δεν ασκούνται. Η καλή φυσική κατάσταση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της κακής χοληστερόλης και την αύξηση της καλής. Θα πρέπει κανείς να ασκείται για τουλάχιστον 30΄ ή περισσότερο σε καθημερινή βάση.

Παράγοντες στους οποίους το επίπεδο της χοληστερόλης δεν είναι δυνατόν να ελεγχθεί απ' τον ανθρώπινη θέληση αποτελούν:

• Ηλικία και φύλο . Στους ηλικιωμένους άντρες και γυναίκες το επίπεδο της χοληστερόλης αυξάνεται. Πριν από την εμμηνόπαυση, οι γυναίκες έχουν χαμηλότερη ολική χοληστερόλη σε σχέση με τους άντρες της ίδιας ηλικίας. Μετά από αυτήν την περίοδο, το επίπεδο της LDL τείνει να αυξηθεί.

• Κληρονομικότητα . Τα γονίδια του κάθε ανθρώπου καθορίζουν πόση χοληστερόλη θα παραχθεί απ' τον οργανισμό κάτι που μπορεί να κληρονομείται από γενιά σε γενιά.

• ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΥΨΗΛΗΣ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ

Όταν υπάρχει υψηλή χοληστερόλη στο αίμα, δημιουργεί μαζί με άλλα συστατικά τρυγία (πουρί) στα τοιχώματα των αρτηριών. Αυτό έχει σα συνέπεια να μειώνεται η διάμετρος των αρτηριών και έτσι αρκετό αίμα και οξυγόνο δεν μπορούν να φτάσουν στην καρδιά. Το γεγονός αυτό προκαλεί πόνο στο στήθος. Σε περίπτωση δε που μία αρτηρία της καρδιάς φράξει εντελώς, τότε το τμήμα αυτό καθίσταται ανενεργό και προκαλείται συγκοπή και θάνατος. Η συγκοπή είναι συνήθης όταν η τρυγία γίνεται ευαίσθητη στη θραύση.

• ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑΣ

Παρακολουθώντας τους παρακάτω παράγοντες κινδύνου μπορεί κανείς να επηρεάσει το επίπεδο της LDL χοληστερόλης συνεπώς και τον κίνδυνο καρδιοπάθειας:

• Κόψιμο του καπνίσματος.

• Χαμηλή πίεση αίματος (140/90 mmHg ή χαμηλότερη).

• Υψηλή HDL χοληστερόλη (40 mg / dL ή μεγαλύτερη).

• Οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας (Καρδιοπάθεια πατέρα ή αδερφού πριν τα 55 χρόνια. Καρδιοπάθεια μητέρας ή αδερφής πριν τα 65).

• Ηλικία (άντρες 45 χρονών ή μεγαλύτεροι και γυναίκες πάνω από τα 55 χρόνια).

ΣΧΕΣΗ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Πολλοί φορείς υγείας σε διάφορες χώρες του κόσμου προσπαθούν να ενημερώσουν τους πολίτες όσον αφορά τη σχέση του υψηλού επιπέδου χοληστερόλης και της πρόκλησης καρδιοπάθειας. Τα προγράμματα που προσφέρουν αυτοί οι φορείς αφενός αποβλέπουν στην παραπάνω ενημέρωση του κοινού, αφετέρου αποσκοπούν στην ενθάρρυνση και υποστήριξη της επίτευξης της μείωσης της χοληστερόλης. Ενδεικτικά, στις Η.Π.Α. σε ανάλογο πρόγραμμα έχουν εγγραφεί πάνω από 83000 μέλη. 2. ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ Η χοληστερόλη είναι μια κηρώδης (λιπαρή) ουσία η οποία: • παράγεται από το συκώτι • εισέρχεται στον οργανισμό από την κατανάλωση τροφίμων ζωικής προελεύσεως, όπως κόκκινο κρέας, πουλερικά, ψάρι και γαλακτοκομικά προϊόντα. Υπάρχουν δύο είδη χοληστερόλης στο αίμα: • LDL (υψηλής πυκνότητας) χοληστερόλη (η κοινώς λεγόμενη κακή χοληστερόλη). Το μεγαλύτερο μέρος αυτής ευθύνεται για το φράξιμο των αρτηριών. • HDL (χαμηλής πυκνότητας) χοληστερόλη (η κοινώς λεγόμενη καλή χοληστερόλη), η οποία συμβάλλει στη μη συσσώρευση χοληστερόλης στις αρτηρίες. Η χοληστερόλη είναι απαραίτητη για τον οργανισμό για να ενεργοποιήσει τα νευρικά κύτταρα, να δημιουργήσει την κυτταρική μεμβράνη και τέλος να παράγει βασικές ορμόνες. Όμως το σώμα παράγει αρκετή χοληστερόλη, έτσι ώστε να καλύπτει τις παραπάνω ανάγκες και συνεπώς η επιπρόσθετη χοληστερόλη της διατροφής να καθίσταται περιττή. 3. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ Ένα πλήθος παραγόντων στους οποίους ο άνθρωπος μπορεί να επέμβει και να επηρεάσει το επίπεδο της χοληστερόλης είναι: • Διατροφή . Κορεσμένα λίπη και χοληστερόλη των τροφίμων που καταναλώνονται αυξάνουν το επίπεδό της. Αυτά που κυρίως ευθύνονται είναι τα κορεσμένα λίπη, συνεπώς με τη μείωση αυτών μειώνεται το επίπεδο της χοληστερόλης. • Βάρος . Οι υπέρβαροι έχουν υψηλό επίπεδο κινδύνου κυρίως σε καρδιοπάθειες. Χάνοντας βάρος αφενός μειώνεται το επίπεδο της LDL αφετέρου αυξάνεται το επίπεδο της HDL . • Φυσική κατάσταση . Το επίπεδο κινδύνου καρδιοπάθειας είναι υψηλότερο σε άτομα τα οποία δεν ασκούνται. Η καλή φυσική κατάσταση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της κακής χοληστερόλης και την αύξηση της καλής. Θα πρέπει κανείς να ασκείται για τουλάχιστον 30΄ ή περισσότερο σε καθημερινή βάση. Παράγοντες στους οποίους το επίπεδο της χοληστερόλης δεν είναι δυνατόν να ελεγχθεί απ' τον ανθρώπινη θέληση αποτελούν: • Ηλικία και φύλο . Στους ηλικιωμένους άντρες και γυναίκες το επίπεδο της χοληστερόλης αυξάνεται. Πριν από την εμμηνόπαυση, οι γυναίκες έχουν χαμηλότερη ολική χοληστερόλη σε σχέση με τους άντρες της ίδιας ηλικίας. Μετά από αυτήν την περίοδο, το επίπεδο της LDL τείνει να αυξηθεί. • Κληρονομικότητα . Τα γονίδια του κάθε ανθρώπου καθορίζουν πόση χοληστερόλη θα παραχθεί απ' τον οργανισμό κάτι που μπορεί να κληρονομείται από γενιά σε γενιά. • ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΥΨΗΛΗΣ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ Όταν υπάρχει υψηλή χοληστερόλη στο αίμα, δημιουργεί μαζί με άλλα συστατικά τρυγία (πουρί) στα τοιχώματα των αρτηριών. Αυτό έχει σα συνέπεια να μειώνεται η διάμετρος των αρτηριών και έτσι αρκετό αίμα και οξυγόνο δεν μπορούν να φτάσουν στην καρδιά. Το γεγονός αυτό προκαλεί πόνο στο στήθος. Σε περίπτωση δε που μία αρτηρία της καρδιάς φράξει εντελώς, τότε το τμήμα αυτό καθίσταται ανενεργό και προκαλείται συγκοπή και θάνατος. Η συγκοπή είναι συνήθης όταν η τρυγία γίνεται ευαίσθητη στη θραύση. • ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑΣ Παρακολουθώντας τους παρακάτω παράγοντες κινδύνου μπορεί κανείς να επηρεάσει το επίπεδο της LDL χοληστερόλης συνεπώς και τον κίνδυνο καρδιοπάθειας: • Κόψιμο του καπνίσματος. • Χαμηλή πίεση αίματος (140/90 mmHg ή χαμηλότερη). • Υψηλή HDL χοληστερόλη (40 mg / dL ή μεγαλύτερη). • Οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας (Καρδιοπάθεια πατέρα ή αδερφού πριν τα 55 χρόνια. Καρδιοπάθεια μητέρας ή αδερφής πριν τα 65). • Ηλικία (άντρες 45 χρονών ή μεγαλύτεροι και γυναίκες πάνω από τα 55 χρόνια).