ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η γεωργική παραγωγή του ανοιχτού αγρού εξαρτάται από ασταθείς και αβέβαιας εξέλιξης μετεωρολογικούς παράγοντες. Γι’ αυτό από πολλούς η γεωργία του ανοιχτού αγρού θεωρείται μια οικονομική δραστηριότητα με, σχετικά, αβέβαιο οικονομικό αποτέλεσμα.

Γενικά η γεωργική παραγωγή εξαρτάται: από παράγοντες που έχουν σχέση με το κληρονομικό δυναμικό του φυτού και από παράγοντες του περιβάλλοντος, όπως η ακτινοβολία, η θερμότητα, η υγρασία, το διοξείδιο του άνθρακα κ.ά. που αποτελούν το περιβάλλον της κόμης ή το περιβάλλον της ρίζας του φυτού. Για να επιτευχθεί αξιόπιστος χρονικός προγραμματισμός της παραγωγής, μεγιστοποίηση της παραγωγής και βελτιστοποίηση της ποιότητας των προϊόντων μιας συγκεκριμένης καλλιέργειας απαιτείται η ρύθμιση των παραγόντων του περιβάλλοντος στη σωστή κατεύθυνση.

Με το θερμοκήπιο περιορίζουμε το μέγεθος του ελεύθερου φυσικού χώρου, για να καταστεί δυνατό να ρυθμίσουμε, με οικονομικά αποδεκτό τρόπο, τους παράγοντες του περιβάλλοντος που επιδρούν στην ανάπτυξη και παραγωγή των φυτών.

Η παραγωγή επομένως στο θερμοκήπιο εξαρτάται από ρυθμιζόμενης εξέλιξης παράγοντες και γι’ αυτό η γεωργική παραγωγή που γίνεται στο σύγχρονο θερμοκήπιο έχει σχεδόν όλα τα γνωστά χαρακτηριστικά της βιομηχανικής παραγωγής. Η καλλιέργεια των φυτών στο θερμοκήπιο παρέχει τη δυνατότητα της προγραμματισμένης και με προβλέψιμα αποτελέσματα παραγωγής. Η ανάπτυξη των φυτών δεν εξαρτάται πλέον από τυχαίους παράγοντες, αλλά από τους χειρισμούς του ανθρώπινου παράγοντα.

Γενικά σ’ ένα θερμοκήπιο που έχει σχεδιαστεί και εξοπλιστεί με βάση την σύγχρονη εξελιγμένη τεχνολογία, είναι δυνατόν να γίνει ρύθμιση της τιμής, σχεδόν όλων των παραγόντων του περιβάλλοντος που επιδρούν στην ανάπτυξη και παραγωγή των φυτών, έτσι ώστε η ανάπτυξη και παραγωγή να κινηθεί προς την επιθυμητή κατεύθυνση χρονικά, ποσοτικά και ποιοτικά.

Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, μπορούμε να ρυθμίσουμε το περιβάλλον ανάπτυξης των φυτών έτσι ώστε να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα για την ανάπτυξη και παραγωγή των φυτών. Η ρύθμιση όμως των παραγόντων του περιβάλλοντος έχει ως αποτέλεσμα επί πλέον κόστος, που προέρχεται από την αναλισκόμενη ενέργεια, εργασία και κατανάλωση άλλων πόρων.

Συνήθως το επιπλέον κόστος, αν γίνεται σωστά η χρήση των μέσων παραγωγής, υπερκαλύπτεται από τον ευνοϊκό χρόνο παραγωγής (λόγω πλεονεκτήματος στη τιμή διάθεσης του προϊόντος στην αγορά), την αυξημένη παραγωγή και τη καλύτερη ποιότητα.

Η σωστή χρήση των μέσων παραγωγής σ’ ένα θερμοκήπιο, αφορά κυρίως την οικονομικά βελτιστοποιημένη ρύθμιση των παραγόντων του περιβάλλοντος, έτσι ώστε να υπάρξει το μεγαλύτερο δυνατό κάθε φορά οικονομικό όφελος. Για να γίνει δυνατό αυτό θα πρέπει να έχουν προβλεφθεί: σωστή κατασκευή, σωστός εξοπλισμός και ανθρώπινο δυναμικό ικανό να τα οργανώσει.

Οι σωστές επιλογές και η σωστή οργάνωση προϋποθέτουν γνώση και ιδιαίτερα στο θερμοκήπιο απαιτείται συνδυασμός γνώσεων από πολλές επιστήμες και την τεχνολογία.

Στη χώρα μας είναι εμφανής η ανάγκη για μια ολοκληρωμένη παρουσίαση των θεμάτων του θερμοκηπίου. Μια συμβολή στον τομέα αυτόν επιχειρείται με το παρόν βιβλίο, που έχει τη φιλοδοξία να προσφέρει στους σπουδαστές, καθώς και σε κάθε ενδιαφερόμενο, τις απαιτούμενες πληροφορίες, που θα βοηθήσουν στην κατανόηση των προβλημάτων κατασκευής, εξοπλισμού και λειτουργίας του θερμοκηπίου.

Μέσα στο κείμενο χρησιμοποιούνται αρκετές μαθηματικές εκφράσεις. Αυτές θεωρούνται απαραίτητες, ως εργαλεία, μέσω των οποίων ποσοτικοποιείται ένα πρόβλημα και αποκτούνται συγκεκριμένες λύσεις, αλλά και ως μια πειστική γλώσσα, που διευκολύνει την ποιοτική ανάλυση του προβλήματος. Είναι δυνατόν όμως ο αναγνώστης, που δεν είναι εξοικειωμένος με τους μαθηματικούς τύπους, να παρακολουθήσει και να κατανοήσει όλα τα θέματα που αναφέρονται και χωρίς την παρακολούθηση των μαθηματικών τύπων, γιατί σε όλες τις περιπτώσεις και σε όλο το κείμενο χρησιμοποιούνται και λεκτικές ερμηνείες των θεμάτων.

Γ. Ν. Μαυρογιαννόπουλος