Τα προβιοτικά τρόφιμα περιέχουν ζωντανούς μικροοργανισμούς που με την κατάποση τους σε επαρκείς ποσότητες ως συμπληρώματα διατροφής ωφελούν την υγεία του ξενιστή, βελτιώνοντας την εντερική μικροβιακή ισορροπία.
- Βοηθούν στην μείωση της εμφάνισης ασθενιών του γαστρεντερικού συστήματος
- Βοηθούν στην πέψη της λακτόζης ανθρώπους που εμφανίζουν δυσανεξία λακτόζης
- Βελτιώνουν την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τα προϊόντα που θεωρούνται ως προβιοτικά πρέπει να έχουν τα ακόλουθα κύρια χαρακτηριστικά:
- Να αποτελούνται από ζωντανούς μικροοργανισμούς σε υψηλές ποσότητες.
- Να είναι σταθερά και να παραμένουν δραστήρια καθόλη τη διάρκεια ζωής του τροφίμου.
- Να βοηθούν στη βελτίωση της υγείας του ξενιστή.
- Η δράση τους να επικεντρώνεται στο γαστροεντερικό σύστημα.
Προβιοτικοί μικροοργανισμοί είναι κυρίως Bifidobacteria και Lactobacilli
Τα προβιοτικά ανακαλύφθηκαν απ΄ τον Ρώσο νομπελίστα Eli Metchnikoff ο οποίος το 1907 βρήκε συσχέτιση μεταξύ επιμήκυνσης της ζωής του ανθρώπου και κατανάλωσης ζυμούμενου γάλακτος
Υπάρχει διαφορά μεταξύ προβιοτικών, πρεβιοτικών και συμβιωτικών.
Τα πρεβιοτικά είναι μη ζώντα, άπεπτα συστατικά που λαμβανόμενα με την τροφή, διεγείρουν την ανάπτυξη ή τη δραστηριότητα των μικροοργανισμών της εντερικής χλωρίδας. Ανήκουν στην κλάση των άπεπτων υδατανθράκων και συνήθως είναι ολιγοσακχαρίτες και πολυσακχαρίτες. Με τον τρόπο αυτό οι υδατάνθρακες λειτουργούν ως μέσο διαμόρφωσης του οικοσυστήματος με αποτέλεσμα την βελτίωση της σύνθεσης της εντερικής μικροχλωρίδας.
Τα συμβιωτικά είναι συνδυασμός προβιοτικών και πρεβιοτικών σε συμβίωση π.χ. η χρήση ζώντων μικροβίων με την προσθήκη σ' ένα υπόστρωμα ουσιών που βοηθούν στην ανάπτυξή τους. Με αυτόν τον τρόπο βοηθούμε την καλύτερη ανάπτυξη των μικροβίων με ευνοϊκά αποτελέσματα για τον άνθρωπο.
Τα προβιοτικά τρόφιμα, και γενικότερα τα λειτουργικά τρόφιμα, στοχεύουν να καλύψουν διατροφικές ανάγκες. τις οποίες πιθανόν δεν καλύπτουμε . Οι ρυθμοί της σύγχρονης ζωής μας αναγκάζουν να καταφεύγουμε σε γρήγορες και πρόχειρες τροφές που όμως δεν καλύπτουν σωστά τις ανάγκες μας. Τα προβιοτικά προϊόντα και ειδικότερα το γιαούρτι, περιέχουν την ιδανική ποσότητα των «καλών», όπως ονομάζονται βακτηρίων. Τα βακτήρια αυτά βρίσκονται στο πεπτικό μας σύστημα και βοηθούν στην καλή λειτουργία του και κατ' επέκταση στην καλή λειτουργία του οργανισμού και στην άμυνα.
Τα προβιοτικά προϊόντα τείνουν να γίνουν μόδα στην σημερινή εποχή που οι άνθρωποι αρχίζουν να υιοθετούν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Θα πρέπει όμως να είμαστε προσεκτικοί με τα καινούργια προϊόντα. Οι ευεργετική δράση που διαφημίζεται δεν αντιπροσωπεύει πάντα την πραγματικότητα. Για παράδειγμα τα προβιοτικά βακτήρια ( prebiotic ) που μπορεί να βρίσκονται σε γιαούρτι, πρέπει να διατηρούν την ζωτικότητά τους για να είναι ευεργετικά για τον οργανισμό. Σε πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα που αναφέρεται η ύπαρξη τους, μετά από εξέταση διαπιστώθηκε πως δεν ήταν ζωντανά και άρα δεν είχαν απολύτως καμία διαφορά από ένα κοινό γαλακτοκομικό προιόν.
Πηγές:
2) «Στοιχεία Βιοτεχνολογίας Τροφίμων» (Γ. Καλαντζόπουλος)
1 Το κείμενο είναι σύνθεση των εργασιών που εκπόνησαν στα πλαίσια του μαθήματος «Αρχές Διατροφής του Ανθρώπου» οι φοιτητές Μιχάλης Καλογερόπουλος Γιάννης Αντωνίου Ελευθερία Τουρλεντέ Όλγα Μαλισσόβα Χαρά Δήμου, Αγγελοπούλου Ελένη, Βατάκη Δέσποινα, Βλάχου Αγγελική και Ζαχαρίου Σπύρος.
