διδάσκοντες:

Ε. Τσαντίλη, Ι. Καραπάνος

Περίληψη

Αντικείμενο του μαθήματος ‘Μετασυλλεκτική Μεταχείριση Καρπών και Λαχανικών’ είναι η εξοικείωση των φοιτητών σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο με μεταβολές που συμβαίνουν στα νωπά κηπευτικά και καρπούς από τη συγκομιδή έως την κατανάλωση, καθώς και τις τεχνικές που εφαρμόζονται κατά την αποθήκευση, μεταφορά και εμπορία των νωπών προϊόντων με απώτερο σκοπό τον έλεγχο των μεταβολών αυτών και την καλύτερη διατήρηση της ποιότητας μέχρι την κατανάλωση.

Συγκεκριμένα, δίνονται ερμηνείες σχετικά με:

– τις αρχές της μετασυλλεκτικής τεχνολογίας, τις αιτίες των μετασυλλεκτικών απωλειών και τη σημασία του προβλήματος στην επάρκεια τροφίμων

– τους χειρισμούς των νωπών οπωροκηπευτικών μετά τη συγκομιδή (καθαρισμός, συσκευασία, ψύξη, επικάλυψη με μεμβράνες, ελεγχόμενες και τροποποιημένες ατμόσφαιρες κ.ά.)

– την εφαρμογή των κριτηρίων ποιότητας της Ε.Ε. σχετικά με τα νωπά οπωροκηπευτικά

– τις μεταβολές κατά την ωρίμανση των καρπών που σχετίζονται με την ποιότητα (αντιληπτή από καταναλωτή & θρεπτική αξία)

– τις μετασυλλεκτικές μεταβολές των φυλλωδών και ριζωδών κηπευτικών που επηρεάζουν τη διάρκεια αποθήκευσης και την ποιότητά τους

– τη δράση και επίδραση αυξητικών ρυθμιστών προ- και μετασυλλεκτικά στα οπωροκηπευτικά

– τη  δομή των νωπών καρπών και κηπευτικών σε σχέση με την επικοινωνία τους με το περιβάλλον

– τις μεθόδους συντήρησης των νωπών οπωροκηπευτικών

– τη μεθωρίμανση βολβών και κονδύλων

– τις μεθόδους ωρίμανσης και αποπρασινισμού των καρπών.

Έμφαση δίνεται στα κριτήρια επιλογής του κατάλληλου χρόνου συγκομιδής, καθώς και στις μεθόδους συγκομιδής, χειρισμού και συσκευασίας των προϊόντων ώστε να διατηρηθεί η ποιότητά τους.

Τέλος, επισημαίνονται κρίσιμα σημεία για τη διατήρηση της ποιότητας και αποφυγή ‘διαταραχών’ ποιότητας (όπως ο τραυματισμός από χαμηλή θερμοκρασία, υψηλή συγκέντρωση CO2, αιθυλενίου κ.ά.)

Οι Εργαστηριακές Ασκήσεις είναι άμεσα συνδεδεμένες με τη θεωρία και αποσκοπούν σε:

  • Ενημέρωση των φοιτητών με τους σύγχρονους τρόπους και τα μέσα που διατίθενται για μετασυλλεκτικούς χειρισμούς
  • Εκτίμηση σταδίου ωριμότητας
  • Ποιότητα σε σχέση με τις μεταβολές που συνδέονται με την ωρίμανση και τη μετασυλλεκτική ζωή των νωπών οπωροκηπευτικών.

 

Πηγές μελέτης

-Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:

  1. Μετασυλλεκτική Μεταχείριση Καρπών και Λαχανικών, 2015. Χ. Πάσσαμ, Ε. Τσαντίλη, Χριστόπουλος Μ., Καυκαλέτου Μ., Αλεξόπουλος Α. και Καραπάνος Ι. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα (kallipos.gr), διαθέσιμο στο διαδίκτυο:

βιβλίο 1

  1. 2. Μετασυλλεκτική Μεταχείριση Καρπών και Λαχανικών, 2013. Χ. Πάσσαμ και Ε. Τσαντίλη. Πανεπιστημιακές Σημειώσεις Γ.Π.Α. (Θεωρία και Εργαστήριο).
  2. 3. Μετασυλλεκτική Φυσιολογία και Τεχνολογία Νωπών Οπωροκηπευτικών Προιόντων, 1995. Ε. Σφακιωτάκης.
  3. 4. Φρούτα και Λαχανικά. Συγκομιδή, συσκευασία, αποθήκευση, 2014. Α.Κ. Thompson.
  4. The Commercial Storage of Fruits, Vegetables and Florist and Nursery Stocks. Agricultural Handbook No. 66 (2016). Gross K.C., Wang C.Y. and Saltveit M. (Eds.). U.S. Department of Agriculture, Agricultural Research Service, Washington, DC, διαθέσιμο στο διαδίκτυο:

βιβλίο 2

  1. Postharvest Physiology and Pathology of Vegetables, 2nd Edition (2003). Bartz J.A.and Brecht J.K. (Eds). Marcel Dekker Inc., New York, USA, 712p.

 

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

Postharvest Biology and Technology

International Journal of Postharvest Technology and Innovation

Αξιολόγηση φοιτητών

Ι. Γραπτή τελική εξέταση στη θεωρία του μαθήματος που περιλαμβάνει:

  1. Ερωτήσεις σύντομης απάντησης (65%)
  2. Δοκιμασία πολλαπλής επιλογής (35%)

 

ΙΙ. Η εξέταση στο εργαστηριακό μέρος του μαθήματος διαμορφώνεται από:

  1. Ατομική εκτέλεση κατά και μετά τη συμμετοχή των φοιτητών στο εργαστήριο (25%)
  2. Τελική γραπτή εξέταση(75%).

Περιλαμβάνει:

α) Ερωτήσεις σύντομης απάντησης

β)  Δοκιμασία πολλαπλής επιλογής